Page 68 - medlife dergi 7. sayı 2
P. 68
S A ĞLIK DERMA T OLO Jİ S A ĞLIK DERMA T OLO Jİ
Bariyer fonksiyonların bozulmasının diğer Fiziksel nedenlere bağlı ürtikerler
olumsuz yanı ise alerjenlerin kolayca cildi Semptomatik Dermografizm: Sert bir cisimle
geçerek bağışıklık sistemini uyarmaları ve alerjik (kalem, tırnak ucu vb.) çizildiğinde ödem ve
reaksiyon gelişmesine neden olmalarıdır. Bu kızarıklık oluşur.
da atopik dermatitin şiddetini artırır yani cildin Geç Basınç Ürtikeri: Vücudun herhangi bir
daha da kötüleşmesine neden olur. bölgesine basınç uygulandıktan yarım saat ila
12 saat sonra bulgular ortaya çıkar. (sıkı çorap
Atopik dermatiti olan çocukların yarısına yakının- boğumlarında, ağır sırt çantası vb. taşındığında)
da besin alerjileri görülebilir. Bu hastaların Kolinerjik Ürtiker: Egzersiz, sıcak su, baharatlı
mutlaka besin alerjisi yönünden alerji ve yiyecekler ve heyecanlandığımızda vücut ısısının
immünoloji uzmanı tarafından değerlendirilmesi artmasına bağlı olarak ortaya çıkar.
gerektiği unutulmamalıdır. Besin alerjisine Ürtiker (kurdeşen) Soğuk Kontakt Ürtiker: Soğuk havaya, suya ya da
neden olan besinler sıklıkla şunlardır: Ürtiker deriden kabarık, basmakla solan, etrafı cisme temas edildiğinde görülebilir.
• İnek sütü kızarık, sınırları belirgin kaşıntılı döküntülerdir. Sıcak Kontakt Ürtiker: Sıcak cisimlere, suya ya
• Yumurta Bu döküntüler bir günden fazla sürmez, kaybolur da havaya maruz kalındığında görülür.
• Buğday ve tekrar vücudun başka yerinde çıkar. Belirtiler Egzersize Bağlı Ürtiker: Egzersiz sırasında ve
• Kuruyemişler (fındık, fıstık vb.) geceleri hastaları daha çok rahatsız eder. Yaşam sonrasında görülür.
• Yer fıstığı kaliteleri olumsuz etkilenir. Araştırmalar, her dört Aquajenik Ürtiker: Herhangi bir sıcaklıkta su ile
• Balık kişiden birinin yaşamı boyunca en az bir kere temas edildiğinde (el - yüz yıkama) ortaya çıkar.
• Kabuklu deniz ürünleri ürtiker geçirdiği göstermektedir. Solar Ürtiker: Belirli dalga boyunda güneş ışığına
maruz kalındığında ortaya çıkar.
Ev tozu akarları, evcil hayvan alerjenleri ve ağaç, Ürtiker, vücuttaki mast hücrelerinden salınan
çim, toz ve çiçek polenleri de atopik dermatit histaminin etkisiyle ortaya çıkar. Histamin,
hastalarında alerjiye neden olabilir. Bu yüzden damarlarda genişlemeye, damar duvarında
şikayetler genellikle bahar aylarında artar. Atopik egzama geçirgenliğin artışına ve dolayısıyla damar dışına
Atopik dermatitin en önemli bulgusu cilt Egzama kızarık, üzeri pütürlü ve sızıntı bulunan sıvı çıkışına neden olur. Bunun sonucunda
kuruluğudur. Kuruluğa bağlı olarak ciltte lezyonlardır. Hastanın yaşına göre vücudun farklı cildimizde şişlikler ve kızarıklıklar oluşur. Eğer
kaşıntılar meydana gelir. Kaşıntı atopik bölgelerinde ortaya çıkar. Süt çocukluğu sıvı çıkışı cilt altına olursa ‘anjioödem’ olarak
dermatite özgü cilt yaralarının çıkmasına neden döneminde en sık yüzde (sıklıkla yanaklarda), adlandırılır. Cilt altı dokusu göz çevresi, ağız ve
olur. Kaşıntıyı terleme, sıcak, tahriş edici saçlı deride, diz-dirsek bölgelerinde ve kulak genital bölgeler daha gevşek olduğu için
maddeler ve diğer alerjenler artırır. Kaşınma ile arkasında görülür. Bez bağlanan bölge ise anjioödem daha çok buralarda görülür.
cilt bütünlüğü daha da bozulur ve egzama genellikle etkilenmemiştir.
olarak tanımladığımız yaralar meydana gelir. İki yaşından büyük çocuklarda daha çok dirsek Ürtikerin süreye bağlı olarak ‘Akut ürtiker’
önü, diz arkası, boyun, el ve ayak bileği bölgesini ve ‘Kronik ürtiker’ olarak iki türü vardır. Altı
tutar. Tutulan bölgelerde deride kalınlaşma, haftadan daha uzun sürerse kronik ürtiker olarak
kabalaşma ve deri çizgilerinin belirginleşmesi adlandırılır. Akut ile kronik ürtiker arasındaki fark
gözlenir. sadece süre ile kısıtlı değildir. Akut ve kronik
Ergenlik döneminde kaşıntı ve deride kalınlaşma ürtikerin nedenleri de birbirinden oldukça
ön plandadır. Lezyonlar daha çok el ve ayak farklıdır.
bilekleri, kol ve bacakların iç yüzlerinde, göz
çevresi, yüz, boyun ve gövdenin üst kısmındadır. Akut ürtiker, genelde besinler ya da ilaçlara bağlı
Bu dönemde egzama sadece ellerde görülebilir. alerjik reaksiyonlar ve enfeksiyonlar sırasında or-
Genellikle ciltte çizgilenme, kalınlaşma ve rengin taya çıkar. Kronik ürtikerde ise hastaların ancak
kahverengileşmesine neden olur. yüzde 25’inde şikayetler dış etkenlere bağlı
Tedavide birçok ilaç kullanılmakla birlikte en çok olarak gelişmektedir. Soğuk, su, güneş ışınları,
dikkat edilmesi gereken durum cildin basınca maruz kalınması ya da egzersiz gibi
nemlendirilmesidir. Çocuklarda kullanılacak durumlar ürtikerin ortaya çıkmasına neden
nemlendiriciler içeriklerine göre doktor olabilir. Bunun dışındaki çoğu vakada neden
tarafından önerilmelidir. Parfüm ve paraben tam olarak saptanamaz.
içermemelidir.
68 medlife medlife 69